از قدیمی ترین مصالح ساختمانی است که قدمت آن بنا به عقیده برخی از باستان شناسان به ده هزار سال پیش می رسد . در ایران بقایای کوره های سفال پزی و آجر پزی در شوش و سیلک کاشان که تاریخ آنها به هزاره چهارم پیش از میلاد می رسد پیدا شده است. همچنین نشانه هایی از تولید و مصرف آجر در هندوستان به دست آمده که حاکی از سابقه شش هزار ساله آجر سفال در آن کشور است وازه آجر بابلی و نام خشت هایی بوده که بر روی آنها منشورها  قوانین و نظایر آنها را می نوشتند گمان می رود نخستین بار از پخته شدن خاک دیواره ها و کف اجاق ها به پختن آجر پی  برده اند .
کوره های آجر پزی ابتدایی بی گمان از مکان هایی تشکیل می شده که در آن لایه های هیزم و خشت متناوبا روی هم چیده می شده است.
فن استفاده از آجر سفال ازآسیای غربی به سوی غرب مصر و سپس به روم و به سمت شرق هندوستان و چین رفته است در سده چهارم اروپایی ها شروع به استفاده از آجر سفال کردند ولی پس از مدتی از رونق افتاده و رواج مجدد از سده 12 میلادی بوده که ابتدا از ایتالیا شروع شد.در ایران باستان ساختمان های بزرگ و زیبایی بنا شده اند که پاره ای از آنها هنوز پا بر جا هستند.
نظیرطاق کسری درغرب ایران قدیم آرامگاه شاه اسماعیل سامانی در گنبد کاووس و مسجد اصفهان را که با آجر سفال ساخته اند همچنینی پلها و سد های قدیمی مانند پل دختر  سد کبار در قم از جمله بناهای قدیمی می باشند.
انواع آجر سفال در ایران قدیم
در ایران هر جا سنگ کم بوده و خاک خوب هم در دسترس بوده است آجر پزی و مصرف آجر سفال معمول شده است اندازه آجر سفال ایلامی   حدود 10×38×38 سانیتی متر بوده پختن و مصرف آجر سفالی در زمان ساسانیان گسترش یافته و در ساختمان های بزرگ مانند آتشکده ها به کار رفته است اندازه  آجر سفال این دوره جدود 44×44×7تا 8 بوده است و بعد های آن 20×20×3 تا4 سانتی متر کاهش یافت .
در فرش کردن کف ساختمان از آجر سفال بزرگتری به نام ختائی به ابعاد 5×25×25 سانتی متر و یا بزرگتر از آن به نام نظامی در ابعاد 40×4×5 سانتی متر استفاده می شده است از انواع دیگر آجر سفال در گذشته آجر قزاقی می باشد که پیش از جنگ جهانی اول روسها آن را تولید می کردند که ابعاد آن 5×10×20 بوده است آشنایی با آجر سفال و مواد اولیه آن آجر نوعی سنگ مصنوعی است که از پختن خشت خام و دگرگونی آن بر اثر گرما به دست می آید خاک آجر سفال مخلوطی است از خاک رس ماسه فلدسپات سنگ آهک سولفات ها سولفورها فسفات ها کانی های آهن منگنز منیزیم سدیم پتاسیم مواد آلی و...
 
مراحل ساخت آجر سفال عبارتند از :
کندن و ستخراج مواد خام
آماده سازی مواد اولیه
قالب گیری
خشک کردن
تخلیه و انبار کردن محصول
انواع کوره های آجر پزی
پس از خشک شدن خشت ها را در کوره می چینند طرز چیدن آنها طوری است که بین آنها فاصله وجود دارد تا گازهای داغ و شعله بتواند از لای آنها عبور کند کوره های آجر پزی سه هوع هستند:
 
کوره تنوره ای  هوفمان و تونلی
قابل ذکر است که کوره های تونلی مدرن ترین کوره های آجر پزی می باشند که در آنها سرامیک های ممتاز و صنعتی نیز می پزند ویزگی های آجر سفال خوب باید در برخورد با آجر سفال دیگر صدای زنگ بدهد صدای زنگ نشانه سلامت توپری و مقاومت و کمی میزان جذب آب آن است آجر سفال خوب باید در آتش سوزی مقاومت کند و خمیری و آب نشود رنگ آجر سفال خوب باید یکنواخت باشد و همچنین باید یکنواخت و سطح آن بدون حفره باشد سختی آجر سفال باید به اندازه ای باشد که با ناخن خط نیفتد.
 
ساخت آجر یا مراحل تولید آجر: 
1 : آجر سنتی  2 : آجر صنعتی
آجر سنتی یاآجر دستی :قبل از صنعتی شدن تولید آجر در تمام نقاط  که امکان پخت خشت خام بود این نوع آجر تولید می شد.
این نوع آجر امروزه در بناهای تاریخی مورد استفاده قرار می گیرد.
 
 
 
مراحل تولید آجر سنتی
1- پس از تهیه خاک مورد نظر خاک را آخوره گرفته وآب داخل آن می ریز یم 1 تا 2 روز صبر می کنیم تاخاک خوب خیس بخورد. 
'گل درست شده را خوب مخلوط می کنیم  وروی آنرا می پوشانیم تا گلها خوب برسد( یعنی اگر هنوز خیس نخورده باشد کاملاخیس خورده) 
2- محلی صاف را جهت تخلیه خشت آماده می نما ییم
3- گل آماده شده را پس از برزیدن در داخل قالب هایی که قبلا آماده نموده ا یم ریخته و گل اضافه روی قالب را با ابزاری که قبلا تهیه نموده ایم بر میداریم.
4- خشت داخل قالب را در محلی که از قبل صاف کرده ایم  برمی گردانیم پس از تهیه خشت باید روی آنرا بپوشا نیم تا اینکه آرام خشک شود در غیر این صورت خشک ترک خواهد خورد
5- پس از خشک شدن خشت آنرا داخل کوره می چینند ؛وبه آن حرارت می دهند تا پخته شود.
 
مراحل تولید آجر صنعتی 
 
1- مشخص نمودن خاک مورد نیاز برای تولید هر نوع آجر
2- دیپو خاک توسط بردیزل حداکثر به عمق 150cm ( دیپو خاک یعنی زمین راکندن و خاک آن را جمع کردن )
3 - خاک دیپو شده را توسط لودر داخل کمپرس بارگیری می کنند وبه محل انبار کارخانه (سیلو ) می آورند.
4- خاک سیلوتوسط نوار نقاله (زیر انبار خاک نوار نقاله ایی قرار دارد که آن را نوار سیلو می نامند ) داخل آسیاب ریخته می شود.