دانلود,بررسی پاورپوینت انواع سد از نظر شکل و ساختار,pptx
 
بخشی از مطلب  
 
سدهای خاکی:
 
سدهای خاکی مصالحشان را از همان منطقه احداث و یا نواحی نزدیک تأمین می کنند ، و اصولاً دارای هسته رسی می باشند . رس بر اثر تماس با آب مانع نفوذ و انتقال آب و رطوبت می گردد و مانند نوعی عایق رطوبتی عمل می کند . اگر عمده مصالح تشکیل دهنده سد خاکی یکسان باشند ، سد را همگن می گویند و در غیر اینصورت ناهمگن. اگر کل سد خاکی از رس باشد سد خاکی همگن است ، اما اگر هسته مرکزی سد رس باشد و دور هسته مرکزی را با سنگهای دانه درشت پر کرده باشند ، سد غیر همگن محسوب می شود. از نظر تحلیل و آنالیز این نوع سدها بسیار حساس می باشند و در عین حال از نظر اجرا و پیاده سازی ساده تر می باشند.اجرای این سد در رودخانه های عریض ساده تر است. مصالح این سد اعم از ریز دانه و درشت دانه بایستی در دسترس باشد. این سدها برای زمینهایی نامناسب  از نظر مقاومت مناسب ترین نوع سد می باشند.
 
در ساخت سدهای خاکی، آنچه که در واقع جلوی آب را میگیرد، یک هسته نسبتاً نازک رسی است. خاک رس این خاصیت را دارد که با مرطوب شدن، به عایق خوبی برای نفوذ آب تبدیل می گردد.(از همین رو بام خانه های قدیمی کاهگل می شده است) بجز هسته رسی،مابقی حجم سد را سنگ و خاک غیر محلول در آب تشکیل می دهد. چرا که سنگهای محلول پس از مدتی باعث کاهش وزن سد و به هم خوردن نتایج محاسبات خواهند شد.
سدهای خاکی همواره با مشکل محدودیت ارتفاع مواجهند و به درد دره های عریض و کم شیب می خورند(سد پانزده خرداد دلیجان). بر عکس سدهای قوسی مناسب دره های عمیق و کم عرضند.( سد کرج)
 
سدهای سنگریز:
 
این سدها خودبخود غیر همگن می باشند و حتماً باید یک بافت آب بند در مرکز آن قرار گرفته باشد. شکل این سدها درست مانند سد ناهمگن خاکی با هسته رسی می باشد با این تفاوت که در مرکز سد به جای رس از سنگ ریزه نفوذ ناپذیر استفاده می شود و در دور تا دور سد سنگریزه های دشت تر ریخته می شود. در برخی موارد رویه سد را به جای سنگریزه با بتن می پوشانند که در آنصورت دیگر نیازی به هسته آب بند نمی باشد. اینگونه سدها اغلب از نوع بلند می باشند. این نوع سد در برابر زلزله بسیار مقاوم هستند . سنگهای ریخته شده برای سد بایستی خاصیتهایی از قبیل جذب کم آب ، سایش کم ، مقاومت فشاری بالا و در برابر سرد و گرم شدن مقاومت خوبی داشته باشند.
 
 
سدهای بتنی وزنی: 
 
این سدها عمدتاً کوتاه هستند و ارتفاع آنها بین 15 تا 20 متر می باشد ، این سدها به دلیل وزن زیادی که با بتن برای آن بوجود می آورند بر اثر فشار آب حرکت نمی کند و از جای خود تکان نمی خورد. در این نوع سد سرریز شدن آب مشکلی ایجاد نمی کند . این سدها در دره های عریض ساخته می شوند . این نوع سد در برابر تغییر درجه حرارت  نیز هیچگونه حساسیتی ندارد.
 
سد های وزنی در مقابل نیرو های وارده قط توسط وزن خود مقاومت میکنند.برای جلوگیری از خطر ترک خوردن سد،در هر ۱۰ متر یک مفصل(Joint) پیشبینی خواهد شد.
 
سدهای وزنی برای اینکه در برابر فشار بسیار زیاد آب، مقاومت مناسبی به‌وسیله وزن سازه سد صورت پذیرد، این نوع از سدها معمولاً حجم بسیار عظیمی دارند. بدیهی است در ساخت سازه ای با این حجم، اقتصادی ترین مسئله، بحث تامین مصالح است. بنابراین این سدها معمولاً از مصالح موجود در محل احداث خود بهره می برند. بدیهی است که در دسترس ترین این گونه مصالح سنگ و خاک است. سد های وزنی به همین دلایل امروزه در دو نوع سدهای بتنی و سدهای خاکی ساخته می شوند.
 
انوع سد های وزنی:خشکه چین . سنگ چین ملات دار . گابیونی .
 
سد های خشکه چین: این نوع سد ها بوسیله سنگ چین خشک درست میگردند و در مواردی مورد  استفاده قرار میگیرند که در محل سنگ به اندازه کافی وجود داشته باشد.این حالت در مکان  هایی که فرسایش شدید وجود داشته باشد کمتر دیده میشود.
مقطع این سد ها به شکل ذوزنقه میباشد.در قسمت سر آب بدون شیب و عمودی
 میباشد و در قسمت پایاب دارای شیب ۲۰ تا ۲۵ در صد است .با توجه به کمی مقاومت  این سد ها ارتفاع آنها را نباید بیش از ۱.۵ متر گرفت.ضخامت فوقانی سد در سرریز حدود ۰.۷ برابر ارتفاع سد است.این نوع سد ها در مقابل سیلاب های مهم مقاوم نیستند.بطوری که ارتفاع آب سرریز هرگز نباید از ۲۰ سانتیمتر تجاوز کند.حساسترین  قسمت سد ،قسمت سرریز میباشد.باید این سد ها تا ارتفاع حدود ۵۰ سانتیمتر از سرریز پر شوند.
یکی از علل مهم تخریب در این نوع سد ها فشار ئیدرو استاتیک خاک گل مانندی است که بوسیله گیاهان کاملا محکم نشده باشد.
 
سد های گابیونی:
 
ارتفاع این نوع سد ها نباید از ۳ متر تجاوز نماید و ارتفاع آب سرریز نباید از ۶۰ 
سانتیمتر بیشتر گردد.توری گابون از سیم های گالوانیزه به قطر ۲ میلیمتر با منافذ ۶ ضلعی به ابعاد ۱۰۰ در ۱۲۰ میلیمتر ساخته میشود. ابعاد استاندارد گابیون: ضخامت گابیون برای پاشنه ۰.۵ متر و برای ساختن بدنه سد ۱ متر است.عرض گابیون ۱ متر بوده و طول آن از ۲ تا ۶ متر تغییر میکند. ولی معمولا طول گابیون ها را  ۳ متر در نظر میگیرند. که هر یک دارای ۴ وجه ۱در ۳ متر در دو وجه ۱ در ۱ متر میباشد.
سنگ هایی که مستقیما در پشت منافذ گابیون قرار میگیرند باید کو چکترین بعد
 آنها از ۱.۵ برابر بزرگترین قطر منافذ توری کمتر نباشد.یا به عبارت دیگر هرگز نباید از ۱۸ سانتیمتر کمتر گرفته شود.سنگ های داخل توری باید از ۱۲ سانتیمتر بزرگتر باشند. 
ارتفاع پی معمولا ۰.۵ متر به اضافه ارتفاع پاشنه که آن نیز ۰.۵ متر میباشد.خاکریزی دستی تا ۰.۵ متری انجام میگردد.با توجه به قابل نفوذ بودن گابیون عمل زهکشی با یک فیلتر سنتتیک مثل BIDIM میتواند انجام گیرد.این سد ها فقط در آبراهه های کم اهمیت ساخته میشوند و محاسبات  این سد ها بر اساس سیلاب های 10 ساله صورت میگیرد.
 
پروفیل پیشنهادی برای سد های گابیونی:
 
- در بالای سد یک گابیون با مقطع 1 متر در 1 متر.
- در پایین آن یک گابیون به ارتفاع 1 متر و عرض 1.5 متر .
اختلاف عرض نیم متر گابیون پایین بین دو طرف سد تقسیم میگردد. به طوری
 که 10 سانتیمتر  در قسمت سرآب و 40 سانتیمتر در قسمت پایاب قرار میگیرد.
 وزن مخصوص سد گابیونی 1.6 میباشد.
 
 
 
سدهای بتنی قوسی :
 
این سدها معمولاً در درهای باریک با شیب زیاد و از جنس سنگ اجرا می گردد و می تواند دو قوسی نیز باشند و در راستای عمود ی و افقی در ره دو حالت قوس داشته باشند. حسن این سدها این است که اگر به هر علتی در بدنه آنها ترک ایجاد شود خود نیروی فشار اعمالی از جانب آب پشت سد باعث هم آمدن این ترکها ( ترکهای حرارتی) می شود.
 
اساس نیروی غلبه بر فشار آب در این سدها، انتقال این نیرو به دیواره های دره و در حقیقت شکل هندسی سد است. این سد ها حداقل در مقیاسهای بزرگ، غالبا از بتن مسلح ساخته می شوند. به منظور جلوگیری از ورقه ورقه شدن سطوح مختلف بتن روی یکدیگر، بسیاری از سدهای بزرگ از این نوع، بصورت لیفت به لیفت و معمولا"بصورت لیفتهای 2 یا 3 متری بتن ریزی می گردد. سطح هر لیفت بتن ریزی شده سریا" شسته می گردد تا بتن لیفت (مرحله )بعدی به بتن قبلی خوب بچسبدو از ورقه ورقه شدن سطوح مختلف بتن روی یکریگر جلوگیری گردد. این سدها بصورت بلوک بلوک ساخته شده وسرانجام بین بلوکهاکه درزه نامیده میشود دوغاب سیمان تزریق مگردد و سد بصورت یکپارچه عمل می اًکند
 
سدهای بتنی پشت بند دار:
سدهای پشت بند دار از نوع بلند هستند و با عث جلوگیری از خمشهای زیاد در بتن می شوند و برای تصور آن می توان اینگونه آنرا تشبیه کرد که دیواری بلند را که دارای پی در زمین است با تیرچه هایی در پشت آن نیز محکم نگه داشته شود تا فرو نریزد.
سدهای لاستیکی:
 
تكنولوژي نسبتاً جديدي كه براي مهار آبهاي سطحي به كار گرفته شده است تكنولوژي ساخت سدهاي لاستيكي مي باشد . قبل از اين نوع سدها براي مهار و هدايت آب به سوي زمينهاي وسيع و آبروها ، از دريچه هاي فولادي و تخته هاي چوبي استفاده مي شد كه در جلوي دريچه ها قرار مي گرفت تا آب با فشار بيشتري جريان داشته باشد . در اين كار نيز به نيروي انساني نياز بود و اگر در باز كردن اين دريچه ها تأخيري روي مي داد سيل ايجاد مي شد و دريچه را با خود مي برد .
این سدهای اغلب بر روی رودخانه های فصلی زده می شود و این سدها از جنس لاستیک می باشند که در زمان مورد نیاز این سدها را از باد پر می کنند و این عمل باد کردن حجم سد را بالا می برد و سد مانع عبور آب می گردد. از این وع سد که کوتاه نیز می باشد در شمال کشور خودمان نیز وجود دارد.
 
ايده استفاده از سدهاي لاستيكي اولين بار در سال 1950 توسط «ايمبرسون» مطرح شد . در سال 1965 اولين سد لاستيكي بادي در ژاپن براي ذخيره سازي آب به بهره برداري رسيد .
هم اكنون در حدود 100 سد لاستيكي در آمريكاي شمالي ، بيش از 1000 سد لاستيكي در ژاپن و خاور دور ، و در مجموع 2600 سد در نقاط مختلف جهان به طور موفقيت آميز در دست بهره برداري ميباشند.